Gác lửng là một bộ phận kiến trúc của ngôi nhà. Nó thường nằm tại vị trí giữa của những tầng chính trong ngôi nhà. Thông thường, nó được xây dựng tại khu vực tầng 1 (tầng trệt) của công trình nhà ở dân dụng. Một điều cần lưu ý là khu vực gác lửng này không được coi là một tầng riêng biệt của ngôi nhà. Sở dĩ như vậy là bởi nó có diện tích và chiều cao không lớn.
Đáp án của câu hỏi này chính là vai trò của gác lửng đối với một công trình nhà ở. Và, vai trò này được xét ở hai khía cạnh là tính thẩm mỹ và tính ứng dụng. Cụ thể như sau: Trước hết là về tính ứng dụng. Tính ứng dụng ở đây thực chất là nói về công dụng của khu vực gác lửng này. Khu vực gác lửng được con người sử dụng với nhiều hình thức và nhiều chức năng khác nhau. Trong quá khứ, gác lửng được sử dụng với chức năng chính là chứa đồ. Đây là không gian chứa đồ lý tưởng của rất nhiều gia đình. Nó vừa kín đáo, an toàn lại có thể chứa được rất nhiều đồ. Nhưng ngày nay, với sự lớn mạnh và phát triển không ngừng của nghệ thuật kiến trúc, gác lửng đã được con người sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Người ta có thể tận dụng gác lửng làm không gian riêng tư, kín đáo phục vụ cho cuộc sống sinh hoạt của cá nhân như phòng ngủ, phòng làm việc. Không chỉ có vậy, gác lửng còn được sử dụng làm không gian phục vụ cuộc sống sinh hoạt chung của gia đình như phòng khách, phòng bếp, phòng ăn, khu vực giải trí… Nói tóm lại, gác lửng góp phần không nhỏ vào việc mở rộng không gian sống của con người. Bởi vậy cho nên, nó rất hay được sử dụng cho những công trình có diện tích, không gian sử dụng không lớn như biệt thự 1 tầng.
Tiếp theo là tính thẩm mỹ. Xã hội càng phát triển thì nhu cầu thẩm mỹ của con người càng nâng cao. Và, ngôi nhà, không gian sống chính là một trong những phương tiện hữu hiệu nhất thể hiện quan niệm thẩm mỹ đó. Gác lửng trong thiết kế nhà ở hiện nay chính là một sản phẩm được sinh ra với quan niệm thẩm mỹ hiện đại đó. Gác lửng được thiết kế không chỉ phải đáp ứng về nhu cầu công năng mà còn phải thỏa mãn về yếu tố thẩm mỹ. Bởi vậy cho nên đối với một công trình nhà ở, nó có vai trò quan trọng trong việc thể hiện vẻ đẹp thẩm mỹ, phong cách kiến trúc.
Đó là những nguyên nhân làm cho việc thiết kế và xây dựng nhà có gác lửng trở nên phổ biến trong điều kiện, hoàn cảnh hiện nay. Và, đây cũng chính là động lực để chúng tôi thực hiện bài viết nghiên cứu về mẫu nhà gác lửng đẹp này.
Để có được một thiết kế mẫu nhà gác lửng đẹp nói riêng và nhà ở có gác lửng nói chung vừa ý nhất, ta cần phải lưu ý một số nội dung sau:
Thứ nhất là về quy chuẩn trong thiết kế nhà có gác lửng.
Đối với thiết kế gác lửng cho môt công trình nhà ở dân dụng, ta cần phải lưu ý một số quy chuẩn như sau: Nếu gia chủ có ý muốn xây dựng gác lửng tại khu vực tầng 1 (trệt) thì chiều cao tối thiểu cần phải đạt được ở đây là 5m. Nhưng, chiều cao tối đa lại là 5.8m. Diện tích của khu vực gác lửng này cũng là nội dung các gia chủ phải ưu ý. Cụ thể, diện tích của gác lửng không được vượt qua 80m2 diện tích mặt sàn của tầng 1 trệt). Gia chủ cần phải hết sức lưu ý nội dung này để công cuộc xây dựng nhà ở nói chung và mẫu nhà gác lửng đẹp nói riêng có thể thuận lợi nhất.
Đây là công việc vô cùng quan trọng. Sở dĩ như vậy là bởi cách tạo hình, thiết kế và vố trí vật dụng, đồ dùng sẽ được quyết định dựa trên công năng nó được sắp xếp. Bởi vậy cho nên xác định đúng đắn vấn đề công năng sử dụng ngay từ đầu sẽ khiến cho công cuộc thiết kế và trang trí mẫu nhà gác lửng đẹp trở nên dễ dàng và đồng bộ hơn.
Lựa chọn vật liệu là nội dung vô cùng quan trọng trong công cuộc thiết kế và xây dựng gác lửng đẹp. Gác lửng tốt nhất nên được xây dựng cùng lúc với công trình nhà ở. Khi đó, hệ thống gác lửng này sẽ có những thông số về kích thước phù hợp. Đồng thời, nó cũng sẽ phù hợp, đồng bộ với phong cách kiến trúc mà công trình theo đuổi. Thông thường, nếu được thi công trong quá trình xây dựng nhà ở, khu vực gác lửng này sẽ sử dụng bê tông – cốt thép làm vật liệu chính. Vật liệu này có tuổi thọ cao lại dễ dàng bố trí công năng tại đó. Bởi đó, tại những mẫu nhà gác lửng đẹp, người ta thường áp dụng phương án này.
Nếu khu vực gác lửng được thi công sau khi công trình nhà ở đã đi vào sử dụng thì vật liệu lý tưởng tại đây không còn là bê tông cốt thép. Trường hợp này ưu tiên những vật liệu nhẹ, dễ sử dụng và có độ cứng, độ bền cao. Thông thường, vật liệu được sử dụng trong trường hợp này là gỗ, tấm làm gác lửng chuyên dụng… Cần lưu ý là vì những vật liệu này không thể cứng, rắn và bền như bê tông cốt thép nên khi bố trí công năng tại đó, các gia chủ cần phải hết sức cẩn trọng. Ta chỉ nên sắp xếp công năng cơ bản và đơn giản tại đó như sử dụng làm phòng ngủ, phòng làm việc mà không nên dùng nó làm bếp ăn, phòng khách hay phòng thể thao… Để có thể sở hữu một mẫu nhà gác lửng đẹp, gia chủ không thể không quan tâm, lưu ý nội dung này.
Cầu thang là bộ phận không thể thiếu trong những thiết kế nhà có gác lửng. Cầu thang là vật con người dùng để di chuyển giữa sàn và gác lửng. Thiết kế cầu thang nên tuân thủ những nguyên tắc, nội dung về số bậc, hướng cũng như kích thước.
Riêng, đối với cầu thang trong mẫu nhà gác lửng đẹp hay bất kỳ một mẫu thiết kế nhà gác lửng nào thì ta cũng cần phải chú ý mộ số nội dung trong thiết kế và bố trí cầu thanh. Chẳng hạn, cầu thang được sử dụng tại đây nên là những loại có kích thước không lớn và cấu tạo không quá phức tạp. Loại hình cầu thang phù hợp nhất cho những công trình này là cầu thang thẳng, cầu thang xương cá, cầu thang xoắn ốc… Vị trí đặt cầu thang cũng nên được cân nhắc. Gia chủ không nên đặt xầu thang tại khu vực chính giữa vì nó vừa tốn diện tích lại gây vướng, ảnh hưởng đến kiến trúc của công trình. Chính bởi vậy, vị trí thích hợp nhất cho khu vực cầu thang này là nằm ở phía sát tường. Vị trí này làm cho không gian nhà ở trở nên rộng rãi, thông thoáng. Điều đó làm cho công trình nhà ở, đặc biệt là những công trình có diện tích nhỏ như biệt thự 1 tầng, biệt thự 2 tầng… trở nên xinh đẹp, hấp dẫn hơn.
Để không gian gác lửng trở nên hoàn thiện nhất, ta không thể không quan tâm đến việc lựa chọn, bố trí vật dụng. Những vật dụng tại khu vực gác lửng này phải được lựa chọn theo tiêu chí tiện nghi, gọn nhẹ và phù hợp. Ta chỉ nên đặt những vật dụng thật sự cần thiết tại khu vực gác lửng này bởi không gian, diện tích nơi đây tương đối hẹp. Nếu không gian hẹp đó được đặt quá nhiều đồ vật thì sẽ thật không phù hợp. Ta sẽ có cảm giác rối mắt, không gian trở nên chật chội. Điều này làm cho tính thẩm mỹ, phong cách kiến trúc của công trình bị ảnh hưởng lớn. Không chỉ có vậy, khi sinh hoạt trong một không gian như vậy thì con người sẽ có cảm giác khó chịu, rất không thoải mái. Bởi vậy, để trở thành chủ nhân của một mẫu nhà gác lửng đẹp, gia chủ không thể không chú ý điều này.
Hiện nay, việc sử dụng đèn trần dạng chùm hay quạt trần là vô cùng phổ biến. Nhưng tại mẫu nhà gác lửng đẹp hay bất kỳ một ngôi nhà có gác lửng nào khác, ta không nên sử dụng hệ thống đèn hay quạt này. Sở dĩ như vậy là bởi khu vực gác lửng này có chiều cao ở mức thấp. Nếu sử dụng hệ thống đèn trần, đặc biệt là đèn chùm sẽ khiến không gian bị sáng quá. Hệ thống đèn chùm tại nơi có chiều cao thấp không những khôn tạo hiệu quả thẩm mỹ mà còn khiến cho không gian trở nên chật chội, tù túng. Không chỉ vậy, nếu sử dụng quạt trần tại khu vực thấp như vậy khôn chỉ không làm mát được không khí mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của con người. Sở dĩ nói như vậy là bởi nếu đặt quạt trần tại nơi thấp, con người sống tại đó sẽ có khả năng chạm phải. Điều này là vô cùng nguy hiểm.
